คำว่า Longevity กำลังเป็นเทรนด์ที่ถูกพูดถึงกันมากขึ้น และอาจมีภาพจำว่าเป็นเทรนด์การดูแลสุขภาพที่หรูหรา มีค่าใช้จ่ายค่อนข้างมาก และไม่ใช่เรื่องง่ายที่คนทั่วไปจะเข้าถึง แต่จริง ๆ แล้วการใช้ชีวิตแบบ Longevity อาจไม่จำเป็นต้องใช้เงินเยอะ และสามารถปรับให้เหมาะสมกับวิถีชีวิตของตัวเราเองได้
แต่ความหมายของ Longevity แค่เรามีสุขภาพที่แข็งแรง สามารถดูแลตัวเอง ใช้ชีวิตประจำวัน และทำกิจกรรมที่ชอบได้ตามปกติในวันที่อายุเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ นั่นก็นับว่าเป็น Longevity แล้ว โดยที่เราอาจไม่จำเป็นต้องวิ่งตามเทรนด์สุขภาพใหม่ ๆ หรือใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยเลยด้วยซ้ำ
จากการศึกษาวิจัยประชากรในพื้นที่บลูโซน 5 แห่งในโลก คือ โอกินาวา ประเทศญี่ปุ่น, ซาร์ดิเนีย ประเทศอิตาลี, นิโคยา ประเทศคอสตาริกา, อิคาเรีย ประเทศกรีซ และโลมาลินดา รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ที่มีประชากรอายุยืนยาวมากกว่า 100 ปี และสุขภาพแข็งแรง พบว่า ปัจจัยหลักมาจากการใช้ชีวิตถึง 70 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งหัวใจสำคัญของการใช้ชีวิตแบบบลูโซน ก็คือ
เคลื่อนไหวในทุกวันให้เป็นเรื่องธรรมชาติ ออกมารับแสงแดด นอนให้เป็นเวลา ตั้งเป้าหมายในชีวิต กินอิ่มประมาณ 80% และกินอาหารจากพืชเป็นหลัก เข้าสังคม เชื่อมต่อกับชุมชน ให้ความสำคัญกับครอบครัว และเลือกวงสังคมหรือกลุ่มเพื่อนที่สนับสนุนการสร้างพฤติกรรมสุขภาพที่ดี
ซึ่งไลฟ์สไตล์เหล่านั้นล้วนเป็นรูปแบบการใช้ชีวิตประจำวันที่เราสามารถทำตามได้ และไม่ใช่เฉพาะคนที่อยู่ในพื้นที่บลูโซนเท่านั้นที่สามารถมีชีวิตที่ยืนยาวและมีสุขภาพดีได้ เพราะในประเทศไทยของเราก็มีตัวอย่างชีวิตแบบนี้ให้เห็น นั่นก็คือ คุณตาสว่าง จันทร์พราหมณ์ วัย 105 ปี คุณตา 5 แผ่นดินที่เพิ่งเริ่มวิ่งอย่างจริงจังในวัย 97 ปี แต่สามารถเป็นเจ้าของรางวัลการแข่งขันกรีฑาระดับโลกได้ และไปคว้ารางวัลมาแล้วหลายสนาม
ทุกวันนี้คุณตายังคงดูแลตัวเองให้แข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจอยู่ทุกวัน เพราะอยากมีชีวิตอยู่ไปถึงอายุ 120 ปี แบบสุขภาพดีและมีความสุข
นี่คือเคล็ดลับการดูแลสุขภาพให้แข็งแรงและอายุยืนในแบบของ ‘ตาสว่าง’ ที่ใคร ๆ ก็ทำตามได้
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ – ตาสว่างจะตื่นไปออกกำลังกายทุกเช้า โดยจะออกไปเดินตอน 6 โมงเช้า วันละ 1- 2 กิโลเมตร
- เข้านอนแต่หัวค่ำ – คุณตาจะไม่นอนดึก ประมาณ 2 ทุ่มคุณตาก็จะเข้านอนแล้ว เพื่อให้ร่างกายได้พักผ่อนอย่างมีคุณภาพ และฟื้นฟูได้อย่างเต็มที่
- กินดีให้พอดีและเป็นเวลา – ตาสว่างชอบกินอาหารพื้นบ้านง่าย ๆ อย่างน้ำพริก ผักต้ม และแกงไม่ใส่กะทิ เช่น แกงเลียง แกงส้ม ฯลฯ ส่วนของมัน ของทอด แทบจะไม่ได้แตะเลย แต่จะเน้นกินอาหารประเภทโปรตีนที่ย่อยง่าย กินไข่ต้มทุกเช้า และกินผักเพื่อเพิ่มกากใย ส่วนข้าวหรือแป้งให้กินน้อย ๆ โดยเฉพาะในมื้อเย็น
- รักษาใจให้แจ่มใสอยู่เสมอ – ‘ป้าติ๋ม’ ผู้เป็นลูกสาวของตาสว่างเล่าว่า คุณพ่อเป็นคนสุภาพ อารมณ์ดี ไม่ค่อยโมโห หรือเกรี้ยวกราด และไม่ค่อยเก็บเรื่องอะไรมาเครียด
และที่สำคัญคือการงดปัจจัยเสี่ยงที่ทำลายสุขภาพ อย่างการสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ด้วยกิจวัตรประจำวันที่เรียบง่าย ไม่ซับซ้อน แค่เพียงไม่กี่ข้อนี้ ก็เพียงพอที่จะทำให้ตาสว่างอยู่อย่างอายุยืนยาวและมีสุขภาพดีมาจนถึงวัย 105 ปีแล้ว
หัวใจสำคัญของ Longevity คือ การดูแลสุขภาพให้เหมาะสมกับวิถีชีวิตของเรา เลือกทำในสิ่งที่พอดีกับชีวิต ไม่รู้สึกว่าทำแล้วเป็นภาระตัวเองจนเกินไปทั้งในด้านกำลังกายและกำลังทรัพย์ และสำคัญที่สุดก็คือต้องเป็นสิ่งที่ทำแล้วตัวเองรู้สึกดีและมีความสุขที่ได้ทำ ไม่ใช่ทำเพราะว่าคนอื่นเขาทำกัน
จริง ๆ แล้วประเด็นสำคัญของ Longevity อาจไม่ได้อยู่ที่เรื่องของปัจจัยภายนอก อย่างวิธีการ หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ เพราะสิ่งที่สำคัญกว่าอาจเป็นวินัยที่จะดูแลสุขภาพด้วยความตั้งใจและสม่ำเสมอ แบบที่ตาสว่างยังคงออกวิ่งอยู่ในทุก ๆ วัน โดยไม่ได้แข่งกับใครที่ไหน นอกจากหัวใจของตัวเอง
การดูแลสุขภาพเป็นประจำ และเริ่มทำตั้งแต่อายุยังน้อยถือเป็นต้นทุนชีวิตที่ดี ที่จะทำให้เรามีอายุยืนยาวอย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดีด้วย แต่การเริ่มต้นดูแลสุขภาพก็ไม่มีคำว่าสายเกินไป และวันที่ดีที่สุดในการเริ่มต้นก็คือวันนี้
