ล่าสุดประเทศไทยเพิ่งมีข่าวธนาคารแห่งหนึ่งออกโครงการเกษียณอายุก่อนกำหนด หรือ Early retire สำหรับพนักงานอายุ 45-60 ปี โดยจะให้สิทธิประโยชน์จ่ายชดเชยตามอายุงาน พร้อมเงินช่วยเหลือพิเศษอีก 8-12 เดือน และกลายเป็นกระแสฮือฮาในโลกโซเชียลด้วย
เมื่อภาคธุรกิจยุคใหม่ในหลายประเทศอยากให้คนเกษียณเร็ว แต่รัฐบาลหลายประเทศที่ก้าวสู่สังคมสูงวัยมีนโยบายขยายอายุเกษียณเพราะผู้สูงวัยต้องเผชิญปัญหาค่าครองชีพสูงขึ้นเพราะจึงต้องการหางานทำเพื่อมีรายได้ มนุษย์ต่างวัยอ่านสถานการณ์แรงงานผู้สูงอายุในเกาหลีใต้เพื่อลองเทียบเคียงกับสิ่งที่เกิดขึ้นในสังคมไทยในบทความนี้
ในช่วงที่เศรษฐกิจชะลอตัวแบบนี้ คนรุ่นใหม่หลายคนอาจจะประสบสภาวะหางานลำบาก แต่ความจริงแล้ว ผู้สูงอายุในเกาหลีใต้ก็กำลังประสบสภาวะเดียวกับเด็กจบใหม่ด้วย
ล่าสุด สำนักงานสถิติแห่งชาติของเกาหลีใต้เปิดเผยข้อมูลในช่วงเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมาว่าผู้สูงอายุวัย 55-79 ปีจำนวนกว่า 10 ล้านคนกำลังทำงานหรือหางานทำอยู่ และนี่ถือเป็นครั้งแรกที่ตัวเลขพุ่งทะลุ 10 ล้านคน นับตั้งแต่เริ่มเก็บข้อมูลในปี 2005
ประเทศเกาหลีใต้มีประชากร 51 ล้านคน ตัวเลข 10 ล้านคนนี้คิดเป็น 20% ของประชากรเลยทีเดียว
เหตุผลที่กลุ่มผู้สูงอายุในเกาหลีต้องออกมาหางานทำคือค่าครองชีพในเกาหลีใต้พุ่งสูงขึ้น และเงินบำนาญที่ได้รับของชาวเกาหลีเฉลี่ยเดือนละ 860,000 วอน (หรือประมาณ 20,000 บาท) ไม่เพียงพอต่อค่าครองชีพ จึงต้องการหารายได้เพื่อให้ครอบคลุมค่าใช้จ่ายในการดำรงชีพ
แต่ถึงแม้ว่าจะมีประสบการณ์ทำงานสูงมาก ๆ แล้ว คนกลุ่มนี้ก็กำลังเผชิญปัญหาสำคัญ
เมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา Human Rights Watch ออกรายงานที่มีชื่อว่า ‘บทลงโทษของอายุที่มากขึ้น นโยบายอิงอายุและสิทธิของแรงงานสูงวัยในเกาหลีใต้’ (Punished For Getting Older South Korea’s Age-based Policies and Older Workers’ Rights) ระบุว่า ปัจจุบันนี้ กฎหมายของเกาหลีใต้กำหนดให้อายุเกษียณของคนทำงานอยู่ที่ 60 ปี ทำให้คนทำงานกลุ่มหนึ่งต้องออกจากงาน และถึงแม้ว่าบางบริษัทจะเปิดโครงการให้กลุ่มคนเกษียณเข้าทำงาน แต่กลับจ่ายค่าจ้างในอัตราถดถอย และยังมีระบบประกันสังคมที่ไม่เพียงพอ
เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว รัฐบาลกำลังพิจารณาว่าจะมีการเพิ่มอายุเกษียณบังคับเป็น 65 ปีหรือไม่ ซึ่งเป็นนโยบายที่ ประธานาธิบดีอี แจ-มย็อง ของเกาหลีใต้เคยให้คำมั่นในช่วงหาเสียง แต่แนวทางนี้กลับเผชิญแรงต้านอย่างรุนแรงจากคนรุ่นใหม่ที่กลัวว่าจะลดโอกาสการทำงานของตัวเองและทำให้ผลิตภาพลดลง รวมถึงผลสำรวจหลายแห่งก็พบว่าเดี๋ยวนี้การเกษียณอายุงานอาจจะเกิดขึ้นก่อนอายุ 60 ปี ทั้งในรูปแบบของการเกษียณโดยสมัครใจหรือไม่สมัครใจก็ตาม
เรื่องการจ้างงานผู้สูงอายุจึงถือเป็นหนึ่งในเรื่องสำคัญที่รัฐบาลต้องหามาตรการรองรับการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างประชากร ทั้งการขยายอายุการทำงานให้ผู้สูงอายุที่มีศักยภาพสามารถทำงานต่อไปได้อย่างมีศักดิ์ศรี ขณะเดียวกันก็ต้องส่งเสริมให้กลุ่มคนรุ่นใหม่เข้าสู่ตลาดแรงงาน เพื่อสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับประเทศด้วย
หลังจากฟังเรื่องนี้จบแล้ว อยากชวนคุณผู้ชมคิดต่อว่าหากสถานการณ์ในประเทศไทยเป็นแบบเกาหลีใต้ในตอนนี้ คิดว่าเราควรกำหนดอายุเกษียณไว้ที่เท่าไหร่ และอยากให้รัฐบาลออกมาตรการอะไรเพื่อรองรับการทำงานของกลุ่มผู้สูงอายุในประเทศไทยบ้าง
อ้างอิง:
▪ Out of main jobs by age 53, most older Koreans hope to work ― somewhere ― past 73
https://www.nationthailand.com/blogs/news/world/40053741
▪ S. Korea’s over-60 workforce tops 7 million for first time
https://www.chosun.com/english/national-en/2025/06/12/CFJ2MANXLVEIVIXCGNAVV6FLJY/
▪ ‘Punishing workers for getting old’: how South Korea’s wage system impoverishes the elderly
▪ S. Korea’s Older Workforce Hits Record amid Rapidly Aging Population
https://world.kbs.co.kr/service/news_view.htm?lang=e&Seq_Code=195075
▪ Exclusive: South Korea plans end to lump-sum retirement payouts for workers
https://www.chosun.com/english/national-en/2025/06/24/O5PTT6AJCZCULBM7RYALTZLQYU/