นี่คือ Session ที่ว่าด้วยเรื่อง “ธุรกิจพื้นที่หลังความตาย : ความเชื่อและฟังก์ชันเพื่อคนต่างเจนฯ” จากงานมนุษย์ต่างวัย Fest 2025 ชีวิตดี…ชีวิต ซีซัน 2 It’s Okay To Be You โดย คุณวรรณศิริ เจริญพรสัมฤทธิ์ รองกรรมการผู้จัดการ สายงานการขายและการตลาด บริษัท เนอร์วาน่า เมมโมเรียล ปาร์ค จำกัด ดำเนินการสนทนาโดยคุณประสาน อิงคนันท์ ผู้ก่อตั้งเพจมนุษย์ต่างวัย และคุณอัยย์ทัชชา พลศรีเลิศ
35 ปีกับธุรกิจหลังความตาย
“จุดเริ่มต้นธุรกิจของเนอร์วาน่าฯ มาจากวันที่พ่อตาแม่ยายของผู้บริหารเนอร์วาน่าฯ เสียชีวิตแล้วต้องไปหาสุสาน แต่กลับพบว่าสุสานที่มีอยู่นั้นได้รับการดูแลที่ไม่ดีนัก จึงเกิดเป็นคำถามว่า พ่อแม่ที่เรารัก ตอนที่ท่านอยู่เราดูแลท่านอย่างดี พอท่านเสียชีวิตเราจัดพิธีอย่างสมเกียรติ แต่พอท่านจากไปเรากลับให้ท่านไปอยู่ในสถานที่ที่ไม่มีการดูแล ไม่สะอาด ร้อน ท่านอยากให้คนที่รักได้นอนอยู่ในที่ที่ดีและสะอาดที่ดีตลอดไป เป็นบ้านหลังสุดท้ายของเขาจริง ๆ จึงเป็นที่มาของเนอร์วาน่าฯ
“ตลอดเวลาที่เราทำธุรกิจนี้มากว่า 35 ปี เราพบว่า สุสานนั้นไม่ใช่แค่พื้นที่ของคนตาย แต่เป็นพื้นที่ของคนที่ยังมีชีวิตอยู่ด้วย เวลามีประเพณีสำคัญพื้นที่สุสานนี้จะกลายเป็นพื้นที่รวมญาติ ให้ลูกหลานได้มารวมกัน และการสัมผัสระหว่างกันจะทำให้รู้สึกใกล้ชิดกันมากขึ้น
ยุคสมัยเปลี่ยน ทำธุรกิจอย่างไรให้ตอบโจทย์คนทุกเจนฯ
“เนอร์วานาฯ ก็เจอกับคำถามที่ว่าในยุคนี้ เมื่อคนเสียชีวิต การทำพิธีแบบฝังที่สุสานน้อยลง ธุรกิจของเราจะไปรอดไหม แต่เราได้คำตอบว่าที่จริงแล้ว คนรุ่นใหม่ก็อยากรักษาวัฒนธรรมนี้เอาไว้ เพียงแต่ว่าบริการหรืออะไรก็ตามเกี่ยวกับสุสานแบบเก่า อาจจะยังไม่ตอบโจทย์เขา เราจึงต้องปรับตัวธุรกิจของเราให้ตอบโจทย์คนรุ่นใหม่ให้เขารู้สึกสบายที่สุด ทำให้ทั้งคนรุ่นใหม่และคนรุ่นก่อนสามารถเข้าพิธีกรรมร่วมกันได้
“ปัญหาเวลาไปสุสานเรามักจะรู้สึก ร้อน ทำให้รู้สึกไม่อยากไป แต่เนอร์วาน่าฯ มองว่าเราอยากรักษาวัฒนธรรมแบบนี้เอาไว้ สุสานของเนอร์วาน่าฯ จึงต้องปรับตัวให้ตอบโจทย์คนรุ่นใหม่ด้วย จะต้องออกแบบให้สวย ไม่ร้อน ง่าย สะดวก รวดเร็ว อาจมีค่าใช้จ่ายได้ แต่ช่วยทำให้ทุกอย่างง่าย ไม่วุ่นวาย
“เนอร์วาน่ามีบริการทั้งฮวงซุ้ยขนาดเล็กถึงใหญ่ หลากหลายดีไซน์ แล้วแต่ความต้องการของลูกค้า และมีอาคารเก็บอัฐิสำหรับคนที่นับถือศาสนาพุทธแบบไทย โดยเรามีบริการเรื่องศาสตร์ฮวงจุ้ย การดูทำเล การดูแลทำความสะอาด ฯลฯ เป็นบริการหลังความตายแบบครบวงจร หรือ One Stop Service”
การวางแผนการตายล่วงหน้าสำคัญอย่างไร
“การวางแผนการตายล่วงหน้าเป็นสิ่งสำคัญและมีประโยชน์มาก อย่างแรกเลย คือ หากเรามีการวางแผนล่วงหน้าร่วมกันกับพ่อแม่ เราจะได้รู้ความต้องการจริง ๆ ของท่านว่าต้องการให้ดำเนินการกับตัวท่านอย่างไร หรือท่านอยากอยู่ในที่แบบไหน เมื่อถึงเวลาที่คนสำคัญของเราจากไปสมองของเราจะคิดได้เพียง 10% เท่านั้น หากเราได้เตรียมแผนไว้ล่วงหน้าแล้วเมื่อเวลานั้นมาถึงเราจะรู้ว่าต้องทำอย่างไรต่อ
“อย่างที่สอง คือ การวางแผนล่วงหน้าจะทำให้ครอบครัวสามารถวางแผนการเงินได้ดีขึ้น ทราบค่าใช้จ่ายที่จำเป็น ตกลงกันได้ว่าใครจะเป็นคนออกค่าใช้จ่าย และจ่ายในงบประมาณที่เหมาะสม ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญมาก”
นี่คืออสังหาริมทรัพย์อีกรูปแบบหนึ่ง
“สุสานไม่ว่าจะเป็นฮวงซุ้ยหรือที่เก็บอัฐิ ถือเป็นอสังหาริมทรัพย์อย่างหนึ่ง การเปิดพื้นที่สานในประเทศไทยต้องมีใบอนุญาตและตอนนี้การขอใบอนุญาตทำพื้นที่สุสานใหม่ทำได้ยาก เนื่องจากภาครัฐต้องการจำกัดจำนวนสุสานเพื่อไม่ให้มีผลกระทบต่อชุมชน ทำให้สุสานเดิมมีมูลค่าที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ ไม่ต่างจากบ้านหรือที่ดิน การวางแผนและตัดสินใจซื้อเร็วจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายที่จะตามมาในอนาคตได้”
“ตอนนี้ AI เริ่มมีบทบาทในวงการธุรกิจหลังความตายมากขึ้นแล้ว ในอนาคตเราอาจเห็น สุสานออนไลน์หรือแบบจำลองการอุทิศส่วนกุศลหรือทำบุญให้กับคนตายมากขึ้น จึงเป็นเทรนด์ที่เนอร์วาน่าจะต้องพัฒนาปรับตัวกันต่อไป”
และบทสรุปปิดท้ายที่คุณวรรณศิริฝากไว้ให้กับผู้ฟังก็คือ การวางแผนการตายล่วงหน้าถือเป็นเรื่องสำคัญ ไม่ใช่สำหรับผู้สูงอายุเท่านั้น แต่เป็นเรื่องจำเป็นของคนทุกช่วงวัย
“อาจไม่จำเป็นต้องวางแผนกับเรา แต่อยากชวนให้ลองคิดตามว่า ‘หากในวันนั้นของเรามาถึง เราต้องการจะอยู่แบบไหน’ และจะเตรียมตัวอย่างไร”